• Bài viết hiện đã có 13.6K Likes trên Medium
• Tựa bài đã được thay đổi so với tựa gốc (“The Only Real Way to Acquire Wisdom”)

Người ta thường nói rằng trí tuệ là nghệ thuật của việc biết rằng bạn không trí tuệ. Nhà triết học vĩ đại nổi tiếng Socrates phủ nhận mình trí tuệ từ hơn hai ngàn năm trước, và kể từ đó chúng ta đã tin vào lời nói của ông ấy.

Có một sự thật ở đó, nhưng định nghĩa đó chưa hẳn đã hữu ích lắm. Ý tôi là, tôi tôn trọng sự không chắc chắn, nghi ngờ bản thân và nhận ra những hạn chế trong tâm trí của mình, nhưng tôi nghĩ chúng ta có thể làm tốt hơn. Thậm chí còn có thể tiến thêm vài bước.

Quan trọng hơn, tôi nghĩ rằng chúng ta có thể tạo ra định nghĩa riêng tách biệt nó khỏi trí thông minh thông thường và rồi sử dụng định nghĩa đó để minh họa rằng tại sao sự khác biệt lại quan trọng và làm thế nào để chúng ta thực sự đem nó vào cuộc sống thường nhật.

Thông minh thường được liên tưởng đến việc biết một cái gì đó. Thường thì nó cũng có nghĩa là chúng ta có thể tự tin áp dụng những gì chúng ta biết trong một bối cảnh cụ thể.

Với tôi trí tuệ thì khác hẳn. Nó khác biệt bởi vì nó có nhiều chiều cạnh hơn. Trí tuệ không chỉ dừng lại ở việc biết, mà còn hiểu. Sự khác biệt giữa biết và hiểu làm cho mọi thứ trở nên thú vị. Việc biết là căn cứ theo thực tế nói chung. Bạn đã học được một loại kiến thức cụ thể và bạn biết bản chất của nó khi áp dụng cho một vấn đề riêng biệt.

Tuy nhiên sự thấu hiểu thì linh hoạt hơn nhiều. Bạn đã học được một loại kiến thức cụ thể, nhưng bạn không thấy nó là chân lý hoặc áp dụng một cách cứng nhắc vào một điều gì. Thay vào đó, bạn hiểu bản chất của kiến thức và bạn có thể thấy nó liên quan đến mọi thứ khác như thế nào, bao gồm cả những sắc thái và mâu thuẫn trong đó.

Sự khác biệt đó rất tinh tế nhưng mạnh mẽ. Trong khi trí thông minh cung cấp cho bạn lợi ích cụ thể, trí tuệ truyền cảm hứng về tính linh hoạt. Nó cung cấp một ống kính với nhiều kết cấu hơn để tương tác với thực tế, thay đổi cách bạn nghĩ rất nhiều.

​Bồi dưỡng kiến thức liên quan

Mỗi khi bạn thay đổi cách nhìn nhận, dù lớn hay nhỏ, bạn đều có được kiến thức. Bạn học được một điều mới mà trước đây bạn có thể không biết, và kết quả là: tâm trí của bạn đã thay đổi chính nó để lưu ý đến bất cứ điều gì có liên quan đến kiến thức này trong tương lai. Lần tới sẽ có thêm một sự rõ ràng. Tuy nhiên, nếu thấu hiểu những kiến thức thu được, thay vì chỉ biết, sẽ có một bước khác xảy ra mỗi khi tâm trí của bạn thay đổi.

Ví dụ, nếu bạn là một học sinh và bạn đang làm một bài kiểm tra khó, giả sử rằng bạn quyết định gian lận. Rồi thật không may, bạn bị bắt trong khi gian lận. Kết quả là bạn nhận một điểm trượt trong khóa học.

Điều bạn rút ra từ trải nghiệm này sẽ bổ sung vào trí thông minh của bạn một thực tế rằng việc gian lận trong thi cử sẽ có hậu quả, và những hậu quả đó, trong khi có thể không xảy ra, có một tác động tiêu cực không tương xứng đối với cuộc sống của bạn. Đơn giản là không đáng lặp lại trong tương lai.

Bước bổ sung sẽ chuyển đổi trí thông minh trong một diễn biến cụ thể thành trí tuệ có thể áp dụng rộng rãi, đó là việc nhận ra rằng không chỉ việc gian lận thi cử không đáng xảy ra vì hậu quả chua chát, mà hầu hết mọi thứ trong cuộc sống mang rủi ro đắt giá cần phải tiếp cận một cách thận trọng, cho dù chúng là quyết định tài chính hoặc những lựa chọn cuộc sống cá nhân.

Tất nhiên, đây là một diễn biến khá đơn giản, nhưng vấn đề là tri thức có sự liên hệ và sự thông hiểu của trí tuệ nhận ra điều đó thay vì chỉ đơn thuần coi đó là một điểm thông tin biệt lập. Thay vì bài học rằng gian lận là xấu, bạn kết hợp bản chất của kiến thức học được từ kinh nghiệm đó với mạng lưới kiến thức hiện có của mình để thực sự nắm bắt nguyên lý cơ bản bên dưới.

Bằng cách này, bạn hiểu rằng việc “đi đường tắt” có thể làm tổn hại các mối quan hệ cá nhân như thế nào, sự hiểu biết mới về rủi ro có thể áp dụng vào các hoạt động kinh doanh ra sao, và hiểu rằng những gì bạn nói quan trọng hơn nhiều lý do tại sao bạn nói chúng.

Kiến thức luôn được tận dụng tốt nhất khi nó kết nối với những kiến thức khác.

•••

(Trích đoạn 900 chữ đầu tiên của bài viết full 1730 chữ đã đăng trong Aloha 25. Đoạn sau bài viết nói về giá trị và cách tạo ra một mạng lưới thông tin.)

Tác giả: Zat Rana
Biên dịch: Trần Đình Quân
Hiệu đính: Hoài Thanh, Prana

---

💪 (New) [THĐP EBOOK] Cẩm Nang Nofap – Cách trở thành người đàn ông ĐÍCH THỰC ➡️ https://bit.ly/camnangnofap
💥 Gia nhập THĐP DEEP CLUB ➡️ https://bit.ly/DK_DEEPCLUB
🗂 Danh sách tất cả bài viết Deep Club ➡️ https://bit.ly/DEEPCLUB_INDEX

🎯 Đặt mua tạp chí Aloha ➡️ http://bit.ly/THDPmembership
🎯 Mục lục TẤT CẢ nội dung volume 1-27 (Google Sheet) ➡️ http://bit.ly/mucluc_ALOHA
🎯 Mục lục ảnh bìa all volumes ➡️ http://bit.ly/THDP_ALOHA
🎯 Aloha Volume 1-2-3 FREE ➡️ http://bit.ly/33u4hkX
🎯 Donate ủng hộ các hoạt động của THĐP ➡️ http://bit.ly/donateTHDP